De quizvragen van het West-Brabants dialectencafé 27 september 2018

Binnenkort vindt u aan het eind de juiste antwoorden.

TOELICHTING

B = dialect van Bergen op Zoom 

H = dialect van Halsteren 

Z = dialecten van het Zuidkwartier

Zet ’n kriengeske rond de letter vur ’t goeje aantwoord.

B 01. Zeg in ’t Bergs: die kleuren passen niet bij elkaar

  1. Die kleure prizzetere nie
  2. Die kleure fokkedere nie
  3. Die kleure stoefe nie 

B 02. Hoe zeg je in het Bergs dat iemand lang en breedvoerig staat te praten?

  1. Die zit mar te breie
  2. Die è dikke lippe
  3. Die edden lang emd aan.

B 03. Wat betekent het als men zegt: de roei is van ’t gat?

  1. IJ is weggevare
  2. De gerdijne zijn van de rame
  3. ’t Gevaar is geweke

B 04. De buren lijden armoe, zei buurvrouw Mien. Hoe zeg je dat in ’t Bergs?

  1. Dèèr zat vor vijf cente
  2. z’Ebbe gin krimp
  3. De lamp ang schééf dèèr

B 05. Da’s ammaal oerejan’agel! Wat wordt er bedoeld?

  1. Da zijn buitenechteleke kinders
  2. Da zijn ammaal smoesjes
  3. Da zijn ééle gròòte agelstééne

B 06. Als je van iets helemaal ondersteboven bent, hoe zeg je dat in het Bergs?

  1. ‘k Ontgaf ’t m’n eige
  2. ‘k Ging kop over kont
  3. Dèèr ’t nen

B 07. Rens zee: Nou, da’s wezekieps! Wat bedoelde hij?

  1. Da’s onzin
  2. Da’s ’n drama
  3. Dèèr kende zeker van zijn

B 08. ‘Ja, stil mar, me n’ebbe n’ammaal nog kore te veld’, zee moeder tege tante Trees. Wat bedoelde ze?

  1. Wie wit wa wij nog mè d’onze kinders af kenne zien
  2. Me kenne vorlòòpeg nog deur
  3. ’t Ga vorlòòpeg nog nie regene

B 09. Wat betekent: wa zitte wir te mokkere?

  1. Wa zitte wir te mokke
  2. Wa zitte wir te stoke
  3. Wa zijde wir on’andeg bezeg

B 10. Hij is heel zwaarmoedig. Hoe zeg je dat in het Bergs?

  1. IJ sta d’op z’n ponteneur
  2. IJ pereer nie
  3. IJ rij d’n zware kar

B 11. Wat is ’n affeseerkwast?

  1. Een grote kwast
  2. Een lange man
  3. Een kwast aan een ceremonieel zwaard

B 12. ’t Stòòfvléés wier gesjeuterd in ‘nne gròòte vlééspan.

Hoe noem je zo’n pan?

  1. ’n stremien
  2. ’n kastrol
  3. ’n koevelle

B 13. Waarmee hang je de was op?

  1. Waspegaaie
  2. Wasbenne
  3. Waspinne

B 14. Arrejaan was zuineg op z’n keuverreke. Waar was hij zo zuinig op?

  1. Zijn biljartkeu-tas
  2. Zijn zondagse strikje
  3. Zijn spaarvarken

B 15. Hoe noem je in het Bergs een alpinopetje?

  1. Klotje
  2. Pinnekesmuts
  3. Schééve n’Endrik

B 16. Wat is geen bessensoort in het Bergs?

  1. Doornebesie
  2. Papekulleke
  3. Brembesie

B 17. Hoe noemen we in het Bergs de prinsessenboon of spercieboon?

  1. Sperriebòòn
  2. Tuinbòòn
  3. Suukerbòòn

B 18. Nou moe wa d’n krakdil! Waarover hebben we het hier?

  1. ’n krokedil
  2. ’n ouwe fiets
  3. ’n bot mes

B 19. Hoe noemt men een hark in het Bergs?

  1. Rijf
  2. Kroet
  3. Arrek

B 20. Wat is ’n bats?

  1. Schop
  2. Weegschaal
  3. Wasteil

Wat wordt bedoeld met … …?

H 01.   Da’s ’n smaajmeut eeste klas,

  1. Dat is een roddeltante
  2. Kleine driewieler
  3. Oliekacheltje

H 02.  Ge zult ’m wel broene:

  1. Pas op, dat zijn geen dovenetels!
  2. Dat zal je wel tegenvallen
  3. Dat komt vast wel goed

H 03. Kees waar aongelaoje:  

  1. Kees was heel boos
  2. Er zat aanslag op Kees
  3. Hij was zwaar bepakt en gezakt.

H 04. G’hoef  ’n ouwen aap gin bakkese te lere trekke:

  1. Apen nemen dat toch niet over
  2. Apen doen dat vanzelf
  3. Hij is zo ervaren, die hoef je niets wijs te maken.

H 05. Ze ware aan ’t batse:

  1. Ze waren aan het vechten
  2. Ze werkten met de bats (grote schop)
  3. Uitvaren uit de Antwerpse haven de Schelde op.

H 06. Das ’n echte bennekesbreier:

  1. Die werk altijd heel secuur
  2. Die kan zijn vrije tijd wel op
  3. Hij heeft altijd lol en gaat van het ene feestje naar het andere.

H 07. Da frit gin brood:

  1. Die heeft geen honger
  2. Dat kun je zonder onderhoud bewaren
  3. Zeker een vleeseter.

H 08. Daor kunde mooi naor fluite:

  1. Daar zal jij niet van profiteren
  2. Als het rokjes dag is
  3. Als de sneeuw zachtjes neerdwarrelt.

H 09. Z’n gal liep over:

  1. Hij had teveel gegeten
  2. Hij werd verschrikkelijk boos
  3. Hij moet een internist raadplegen.

H 10. Daor kunde vergif op inneme:

  1. Dit is een goed tegengif
  2. Dat is ‘heel zeker’ waar
  3. Ik mag jou niet!

H 11. Hij ed ’n loojeg pootje:

  1. Hij rij nogal eens te hard / te snel.
  2. Hij heeft last van etalagebenen
  3. Hij kan maar moeilijk bijhouden.

H 12. Daor zijn oew haore tekört vor:

  1. Je kan beter maar je haren wat langer laten groeien
  2. Daar heb jij de capaciteiten niet voor
  3. Neem maar een andere kapper.

H 13. ‘Strooiwies:

  1. Bundeltje graan om de schoven te binden
  2. Boerenwerkmeid
  3. Strooigoed op sinterklaasavond.

H 14. Treweel:

  1. Driewieler
  2. (Metsel) troffel
  3. Water op een driesprong van beken of rivieren.

H 15. Versjachele:

  1. Verhandelen
  2. De kachel poetsen met blackschachel
  3. Het onderspit delven.

H 16. Staaieren:

  1. Lange afstand schaatsen
  2. Fors doorstappen
  3. Achter de derny rijden.

H 17. Schove: 

  1. Schafttijd genieten (werkonderbreking)
  2. Verleden tijd van schuifelen
  3. Het werken als schovenier.

H 18. Schrabber:

  1. Schoffel
  2. Kraphandje met lange steel om je rug te krabben
  3. Een slonzig persoon.

H 19. Stikkebezies:

  1. Kruisbessen
  2. Kleine harige kever (zogenaamde ‘spinazie-kever’)
  3. De oude nonnetjes in het besjeshuis (bejaardentehuis).

H 20. Kepeer:

  1. Onvolmaakte vrucht van de perenboom
  2. Slooppeer (zwevend aan een kraan om gebouwen te slopen
  3. Peetoom.

H 21. Plets:

  1. Geplaveide plaats achter het huis
  2. Platvloers taalgebruik
  3. Kelderplank waar het zaaigoed tot het voorjaar bewaard werd.

Z 01. ’n Pèèrd wor beslooge n’in ’n:

  1. Travallie
  2. Raamplesaant
  3. Pegatter.

Z 02. Bastebollekes zèèn:

  1. Zaodbollekes van de Zwarte Nachtschaoi
  2. Vruchte van de tamme kestannie
  3. Vruchte van de wulde kestannie.

Z 03. Alzeleeve betjeeket:

  1. Vast en zeeker
  2. Jeel z’n leeve
  3. a. en b. zèèn goed.

Z 04. Brokstok ies:

  1. ’n Stok die makkelek brikt
  2. ’t Gevoel da t’r ’n stok ien oew keel ziet
  3. Erseninfarrekt bij ’n vaareke.

Z 05. ’n Diekkop ies:

  1. ’n Bepaold swoort slang
  2. ’n Puit ien wordieng
  3. ’n Lomperik.

Z 06. ’n Gedoente ies:

  1. Geneuk
  2. ’n Klèèn boerderijke
  3. ’n Vaste relaosie.

Z 07. ’n Grjeelmaoker ies:

  1. Iemes die pèèrdetuig mokt of rippereert
  2. ’n Serzjaant ien ’t leeger
  3. Iemes die kèrrevèns grjeedmokt vur gebruik.

Z 08. Osseme ies:

  1. Stiere kestreere
  2. Kerremes vierei en Ostrecht
  3. Lucht biennezuige en uitblaoze.

Z 09. Meej ’t aachterènd van de keu betjeekent:

  1. Jeel makkelek, zonder moeite
  2. Aachtersteveure waareke
  3. De verkjeerde dienge doen.

Z 10. IJ ies afleggesklaor betjeekent:

  1. IJ ies ooverleeje
  2. IJ ies jeel moej
  3. IJ ies grjeed om naor bed te gaon.

Z 11. Allefsegat betjeekent:

  1. Jeel slordeg, nie af
  2. Jeelemaol onderaon z’n rug
  3. Afgezakt.

Z 12. ’n Annebroek ies:

  1. ’n Daomesonderbroek
  2. ’n Mannebroek meej knoppe
  3. ’n Vlaomse Gaoi.

Z 13. Baarege

  1. Zèèn wooge woope ien ’t laandschap
  2. Ies Bergen op Zoom
  3. a. en b. zèèn goed.

Z 14. ’n Baskwiel ies:

  1. ’n Weegapperaot
  2. Iemes meej ’n laoge stem die ziengt meej kesumpsie
  3. Iemes die nwoot tevreeje n’ies.

Z 15. ’n Bazzeloen ies:

  1. ’n Sondas ooverèm
  2. ’n Sweekse waarekbloes
  3. ’n Blaosinstrement.

Z 16. Begaankenis ies:

  1. Iets wa ge begaojd ed
  2. ’n Beejvaort
  3. ’n Tocht naor ’t volgede kefee.

Z 17. Bittere peeje:

  1. Wienterpeeje a ge ze ien de zoomer al it
  2. ’t Zaod van koejbwoone (lupine)
  3. Peejkoffie.

Z 18. ’n Boekske blaojkes ies:

  1. ’n pakske siegrettevloeikes
  2. ’n Ingebonne seerie tèèdschrifte
  3. ’n Naorslagwaarek.

Z 19. Da vaareke ies bremzeg betjeekent:

  1. Wa d’ies da d’n ljeelek mees
  2. Die zug wul gedekt worre
  3. Da vaareke ies jeel ziek.

Z 20. Daovetrent ies:

  1. Zoow ongeveer
  2. De moode ien ’n aovegebied
  3. Jeel grwoot en meej veul kebaol.